شین مثل شعور

بسم الله الرّحمن الرّحیم

در سالگرد روزهایی که پیر میخانه عشق ، امام حسین ( علیه السلام ) مکه را به قصد منایی بزرگتر ترک کرد بیتی از خواجه شیراز را به شرح می نشینم :

آنکه جز کعبه مقامش نبد از یاد لبت       بر در میکده دیدم که مقیم افتاده‎ست(1)

معنی بیت : با تقواترین انسانها با یاد تو و آنچه بر تو رفته است ، از همه جا روگردان شده و فقط متوجة تو می‌شوند .

در این بیت کعبه ، لب دو واژه کلیدی هستند که ما را به سمت امام حسین ( علیه السلام ) سوق می دهند . او که کعبه را ( و حج ) را رها کرد و به سوی کوفه رفت . او که در روز عرفه زیارت کربلای او و بودن زیر قبّه مضجع او از بودن در عرفات بالاتر است ؛ او که یاد لب عطشانش یادگاری از لحظه های آب نوشیدن آزادگان جهان است ( پس از هر بار آب نوشیدن او را یاد می‌کنند )

آری « یاد لب » در این بیت می‌تواند به لب عطشان امام حسین ( علیه السلام ) و یاران باوفای ایشان و مخصوصاً کودکان تشنة کاروان حسینی اشاره داشته باشد . « کعبه » نیز می‌تواند رمز بندگی باشد که در این صورت « کسی که مقیم همیشگی کعبه است » کسی است که تقوا را کاملاً رعایت می‌کند و به انجام تمام امور دین مقید است  و تقوا آن است که به اطرافمان حسین وار بنگریم ؛ به تعبیری دیگر : درس تقوا را باید از مکتب امام حسین ( علیه السلام ) آموخت .

بنا بر احادیث فراوانی ، ثواب زیارت امام حسین ( علیه السلام ) از ثواب حج بیشتر است امام صادق در بارة ثواب زیارت امام حسین فرمودند : زیارت قبر امام حسین ( علیه السلام ) برابر بیست حج و برتر از بیست حج است (2) البته احادیث فراوانی در این زمینه موجود است . وقتی ثواب خواندن زیارت عاشورا در روز عاشورا با دو هزار حج و دو هزار عمره و دو هزار جهاد که همه در خدمت پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله ) انجام گرفته باشد برابر است (3) ثواب زیارت از نزدیک چقدر است ؟

می‎توان از حرم امام حسین ( علیه السلام ) به عنوان میکده یاد کرد (4) ، چرا که رمزی از تفکر حسینی است و عاشقان حقیقی امام حسین ( علیه السلام ) مقیم این مکانِ لامکان هستند ؛ و « خود » را با بینش و بصیرت تفکّر حسینی ساخته‎اند . 

« مقیم میکده » می‌تواند اشاره به هر کسی باشد که از دین توشه‌ای ( به هر اندازه ) برگرفته‌ است و صد البته جز پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله ) و خاندان پاک آن بزگوار چه کسی دارای مقام عظیم انسانیت است و چه کسی جز ایشان « دارد » که بدهد ؟! (5)

به قول معروف فاقد شیء نمی‌تواند معطی شیء باشد . یاد آوری این حدیث شریف از پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله ) خالی از لطف نیست که در بارة علم امام علی ( علیه السلام ) فرمودند : « من شهری از حکمت هستم و آن ( حکمت ) بهشت است و ای علی تو درِ آن هستی » (6)

از معاویة ابن بجلی از اصحاب جلیل القدر امام صادق ( علیه السلام ) روایتی مشروح در بارة اهمیت زیارت امام حسین ( علیه السلام ) نقل شده که در قسمتی از آن امام صادق ( علیه السلام ) به او فرمود « ... ترک مکن زیارت آن حضرت را به خاطر ترس از احدی ، که هر که از روی ترس ، ترک زیارت کند آنقدر حسرت می‌برد ( در قیامت ) که آرزو می‌کند که کاش آنقدر در کنار قبر امام حسین ( علیه السلام ) می‌ماندم تا در آنجا مدفون می‌شدم ... » (7)

مقیم میکده می‌تواند کسی باشد که زیاد به زیارت امام حسین علیه السلام می‌رود و یا زیاد از او می گوید و یا به دنبال احیای سیره اوست که از بزرگترین خواسته های او امر به معروف و نهی از منکر است ...

والله العالم

پانوشت ها :

1- غزل 36 ، بیت 8

2- شیخ صدوق ـ ثواب الاعمال و عقاب الاعمال ، نشر اخلاق ، چاپ چهارم ، زمستان 1379 ، صفحة 195 ، حدیث 34 فقط در کتاب ثواب الاعمال و عقاب الاعمال شیخ صدوق پنجاه و دو حدیث در بارة اهمیت زیارت امام حسین ( علیه السلام) آمده است که در بسیاری از این احادیث ، ثواب زیارت آن حضرت با ثواب حج مقایسه شده است . ثوابهایی که در احادیث این کتاب برای زیارت امام حسین ( علیه السلام ) آمده است به شکلهای مختلف ، برابر با یک عمره ، یک عمرة مقبول ، یک عمرة بدون گناه ، یک حج ، یک حج و یک عمره ، یک حج و یک عمره تا ده حج و ده عمره ، بیست حج و بیست عمره بدون گناه و مقبول ، صد حج و صد عمره مقبول ، هزار حج و هزار عمره مقبول و ...  

3- شیخ عباس قمی ، کلیات مفاتیح الجنان ، چاپ عترت ، صفحة 890 ، زیارت امام حسین ( علیه السلام ) در شب و روز عاشورا

4- صفحة 13 ، در توضیح بیت « دلم ز صومعه بگرفت و خرقة سالوس     کجاست دیر مغان و شراب ناب کجا »

5- به قول حافظ :

شاهد آن نیست که مویی و میانی دارد       بندة طلعت آن باش که آنی دارد ( غزل 125 ، بیت اول )

6- آیت الله جوادی آملی ، عبدالله ـ حکمت عبادت ، مرکز نشر اسراء ، چاپ پنجم ، 1381 صفحة 255 ( نقل شده از : بهار الانوار ، جلد 40 ، صفحة 200 ) حدیث معروف دیگری نیز هست که پیامبر ( صلی الله علیه و آله )فرموده‌اند که : من شهری از علم هستم و علی درِ آن شهر است هر کس طالب علم است باید از درِ آن وارد شود .

7- شیخ عباس قمی ـ مفاتیح الجنان ، چاپ عترت ، چاپ دوم ، 1382 ، صفحة 809