بسم ربّ الزهراء

نام‌ها

فاطمه زهرا دختر پیامبر اسلام به گفته امام ششم شیعیان، امام صادق دارای نه نام مخصوص بوده‌ :

فاطمه وصفی است از مصدر فطم. و فطم در لغت عرب به معنی بریدن، قطع کردن و جدا شدن آمده‌است. این صیغه که بر وزن فاعل معنی مفعولی می‏دهد، به معنی بریده و جدا شده‌است و به بچه شتر ماده‌ای که از شیر مادر گرفته شده «فاطمه» می گویند.

بقیه را در ادامه مطلب بخوانید :

از محمد بن علی، امام پنجم شیعیان روایت شده: خداوند فاطمه‏ زهراء را از جهل و پلیدی جدا نموده‌است، لذا «فاطمه» نام گرفته‌است. سپس ادامه دادند: به خدا قسم، خداوند در عالم پیمان و عهد (عالم ذر) فاطمه را از جهل و پلیدی جدا کرده‌است  

صدیقه

به زنی صدیقه گویند که بسیار راستگو باشد. زنی که هم در عمل، هم در گفتار و هم در اعتقادات و ایمان صادق باشد.

از علی بن موسی (امام هشتم شیعه)، روایت شده: فاطمه زهرا زنی « بسیار راستگو » بود و شهیده از این دنیا رفت .

عایشه گوید: کسی را راستگوتر از فاطمه زهرا، غیر از پدرش (پیامبر اسلام) ندیدم.

[ویرایش] مبارکه

بَرَکَتْ یعنی فایده‏ی ثابت

عبداللَّه بن سلیمان می‏گوید: اوصاف پیامبر اسلام را در انجیل خواندم که او زیاد نکاح می‏کند و نسل کمی خواهد داشت و نسل او از «دختری مبارک» به وجود خواهد آمد که برای او خانه‏ای در بهشت آماده گشته‌است....

طاهره

طاهرة یعنی زن پاکیزه از نجاست و نقص.

امام باقر، امام پنجم شیعیان، از پدران خود نقل کرد: فاطمه‏ زهرا چون از هرگونه پلیدی و گناه پاک بود، «طاهره» نامیده شد.هرگز فاطمه‏ زهرا خون حیض و یا خون نفاس ندید.

آیه‏ی تطهیر که در وصف پاکی اهل‏بیت نازل شده‌است، این گونه می‌گوید: «إنّمإ؛ّ یرید اللَّه لیذهب عنکم الرجس أهل البیت و یطهّرکم تطهیراً»، همانا خدا چنین می‏خواهد که رجس و هر آلودگی را از شما خانواده‏ی نبوت ببرد و شما را از هر عیب، پاک و منزه گرداند.

زکیه

زَکیّة در لغت پاکیزه بودن و رشد و نمو را معنی می‏دهد. پاکیزه بودن از هرگونه رجس، گناه و یا صفات رذیله، که در شرح نام «طاهره» آمده.

مباهات علی بر همسری با فاطمه‏ زهرا «من شوهر بتول، سرور زنان عالم هستم. فاطمه‏ای که اهل تقوا، پاکدامنی و نیکوکاریست، او که از طرف خداوند هدایت شده‌است، دوست، دوست خداست، بهترین دختر و فرزند پیامبر خداست، ریحانه‏ی پیامبر اکرم است...» «... درود بر تو ای زن با فضیلت! و ای زنی که از هر آلودگی خود را پاک نموده‏ای.»

راضیه

فاطمه‏ زهرا دارای صفت رضا بود، یعنی هر سختی و مصیبت و رنجی را که خداوند برای او مقدر کرده بود، تحمل می‏کرد و به آن راضی بود.

جابر بن عبداللَّه گوید: پیامبر اسلام وارد منزل فاطمه‏ زهرا شد در حالی که عبایی از پشم شتر بر دوش حضرت فاطمه بود و با دست آسیا می‏کرد. پیامبر نگاهی به فاطمه‏ زهرا نمود و فرمود: عجله کن و تلخیهای دنیا را تحمل کن تا فردا (در بهشت) به نعمتهای آخرتی نائل گردی، چرا که خداوند بر من نازل کرده‌است که آنقدر پروردگارت به تو می‏بخشد که تو راضی شوی، و لسوف یعطیک ربّک فترضی.»

مرضیه

فاطمه‏ زهرا دارای صفت رضا بود، یعنی هر سختی و مصیبت و رنجی را که خداوند برای او مقدر کرده بود، تحمل می‏کرد و به آن راضی بود. «مرضیه» بود، یعنی در این مقام به درجه‏ای رسیده بود که خداوند نیز اعمال او را تأیید می‏کرد و از تمامی اعمال او راضی بود.

عبدالرحمن بن المثنی گوید: به امام صادق گفتم: فدایتان شوم چرا فرزندان امام حسین بر فرزندان امام حسن برتری دارند (فرزندان امام حسین امام قرار گرفتند اما فرزندان امام حسن چنین نشدند) در حالی که هر دو از یک پدر و مادر هستند. جبرئیل بر پیامبر نازل شد و گفت: خداوند فرزندی به شما خواهد داد که امتت پس از شما او را خواهند کشت. پیامبر اسلام به جبرئیل فرمود: به چنین فرزندی نیاز ندارم و سه مرتبه این کلام را تکرار فرمود و سپس علی را در جریان این سخن قرار داد که جبرئیل از طرف خداوند به او خبر داده‌است که پسری برای تو به دنیا می‏آید، امتم بعد از من او را می‏کشند حضرت علی عرضه داشت: ای رسول خدا! چنین فرزندی را نمی‏خواهیم. سه مرتبه این کلام را به حضرت علی فرمود و سپس افزود: امامت و وراثت باید از طریق فرزندان همین پسر شهید منتقل گردد پس به دنبال فاطمه فرستاده و به او پیام داد: خداوند بشارت پسری را می‏دهد که امتم پس از من او را می‏کشند فاطمه عرضه داشت: پدر جان! به چنین فرزندی احتیاجی ندارم سه مرتبه این سخن تکرار شد، پس از آن پیامبر به فاطمه خبر داد که امامت و وراثت باید از طریق همین فرزند منتقل گردد. فاطمه زهرا به پدر گفت: راضی به رضای خداوند هستم (اگر او چنین می‏خواهد من حرفی ندارم) پس فاطمه‏ی زهرا به امام حسین باردار گردید و بعد از شش ماه به دنیا آمد (هیچ نوزادی شش ماهه زنده نمانده مگر امام حسین و حضرت عیسی)

محدثه

نام محدثه دارای دو تلفظ است:

?) «محدثه» به فتح دال، یعنی زنی که برای او حدیث گفته می‏شد.فرشتگان با فاطمه‏ زهرا سخن می‏گفتند.

امام صادق فرمود: فاطمه را «محدثه» گویند، چون ملائکه از آسمان به پایین می‏آمدند و همانگونه که ملائکه با حضرت مریم سخن می‏گفتند، با حضرت زهرا نیز سخن می‏گفتند. شبی حضرت از فرشتگان سؤال نمود: آیا برترین زن عالم، حضرت مریم دختر عمران نیست؟ فرشتگان عرضه داشتند: حضرت مریم سرور زنان زمان خود بود، اما خداوند شما را برترین زن جهان قرار داده‌است، هم در زمان خودت و هم در زمان حضرت مریم و سرور همه‏ی زنان از اول عالم تا آخر جهان

محمد پسر ابوبکر گوید: وقتی آیه «و ما أرسلنا من قبلک من رسول و لا نبیّ و لا محدث» نازل شد من گفتم: آیا فرشتگان با غیر از پیامبران نیز سخن می‏گویند؟ «امام صادق فرمود: حضرت مریم پیامبر نبود ولی «محدثه» بود، یعنی فرشتگان با او سخن می‏گفتند. مادر موسی نیز محدثه بود، ولی پیامبر نبود. ساره همسر حضرت ابراهیم، محدثه بود، امّا پیامبر نبود. فرشتگان با او ملاقات نمودند و بشارت اسحاق و یعقوب را به او دادند. و فاطمه‏ زهرا ملائکه را می‏دید و از آنها حدیث می‏شنید، اما پیامبر نبود^[??].

?) «محدثه» بکسر دال یعنی زنی که برای دیگران نقل حدیث می‏کند.

زهراء

زهراء، مونث أزهر است، که در لغت، درخشنده، روشن، معنی می‏دهد.

جابر از امام حسین سؤال کرد: چرا فاطمه را «زهراء» نامیده‏اند؟ او فرمود: خداوند فاطمه را از نور عظمت خود آفرید. وقتی فاطمه درخشید، زمین و آسمان را نورانی کرد. چشمهای ملائکه غرق نور شد و خداوند را سجده کردند و از روی تعجب گفتند: خداوندا! این چه نوری است؟ وحی شد که این یکی از نورهای من است، در آسمان جایش دادم و او را از طریق پیامبر متولد گردانیدم و او را بر همه‏ی پیامبران برتری دادم و از آن نور، ائمه‏ی هدی به وجود آمدند، تا دستورات مرا اجرا نمایند و مردم را هدایت کنند، آنها بعد از قطع شدن وحی، جانشینان من در زمین هستند

عایشه می‏گوید: شب هنگام، ما در نور صورت فاطمه‏ زهرا خیاطی، پشم‏ریسی و بافندگی می‏کردیم و چون صورتی بسیار درخشنده داشت «زهراء» نامیده شد.

القاب

لقب های فاطمه زهرا فراوان است که قسمت کمی از آن به این صورت است:
بتول، تقیه، حبیبه، حُرَّة، حوراء، حوریه، راکعه، رشیده، رضیه، ریحانه، زهره، ساجده، سعیده، سیده، شهیده، صابره، صادقه، صدوقه، طیبه، عارفه، عالیه، عذراء، عزیز، علیمه، عدیله، فاضله، فریده، کریمه، کوثر، کوکب، مبشره، محموده، مطهره، معصومه، ملهمه، ممتحنه، منصوره، موفقه، مهدیه، مؤمنه، ناعمه، نقیّه، والهه، وحیده، انسیة، نوریة، حانیة، رحیمة، رشیدة، محترمة، صابرة، سلیمة، صفیة، معصومة، محتشمة، جلیلة، حکیمة، فهیمة، حنانة

کنیه‌ها

کنیه، برای تعظیم و تکریم اشخاص به کار می‏رود. حضرت فاطمه‏ زهرا کنیه‏های زیادی دارد، که تعدادی از آنها بدین صورت است:

اُمّ‏الحسن

اُمّ‏الحسین

اُمّ‏المحسن

اُمّ‏الأئمة

اُمّ‏أبیها

اُمّ‏الخیرة

اُمّ‏المؤمنین

اُمّ‏الأخیار

اُمّ‏الفضایل

اُمّ‏الأزهار

اُمّ‏العلوم

اُمّ‏الکتاب

اُمّ‏الأسماء

خدایا شفاعت حضرت فاطمه زهرا ( سلام الله علیها ) را نصیب ما بفرما